Kompozycja

Pierre Bézier to francuski inżynier, który zasłynął jako twórca krzywych Béziera, fundamentalnej koncepcji w grafice komputerowej i projektowaniu. Stworzył te krzywe, pracując dla Renault, aby pomóc w projektowaniu samochodów. 

* Punkty końcowe (kotwice) - wyznaczają początek i koniec linii
* Punkty kontrolne (uchwyty) - choć sama krzywa przez nie nie przechodzi, działają jak magnesy "przyciągając i modelując jej kształt.

Paul de Casteljau - w latach 60. równolegle i niezależnie od Pierre'a Béziera zatrudnionego w Renault opracował krzywe Béziera, które zrewolucjonizowały projektowanie nadwozi samochodowych, a obecnie są jednym z podstawowych narzędzi wykorzystywanych w projektowaniu wspomaganym komputerowo (CAD).

Node tool - edycja węzłów i ścieżek
shift + alt zmienia kierunek krzywej

• Asymetria ekspresywna – brak symetrii, który nie jest przypadkowy, lecz wynika z chęci wywołania silnego wrażenia lub energii w kompozycji. Formy mogą być dynamiczne, zróżnicowane, nieregularne, ale podporządkowane określonemu nastrojowi.
• Chaotyczna – asymetria, która dodatkowo pozbawiona jest wyraźnego porządku czy harmonii. Wygląda na spontaniczną, nieprzewidywalną, często generuje poczucie niepokoju, napięcia albo ruchu.
  
  
• Konstruktywizm rosyjski
• Mocne linie, ukośne kompozycje.
• Kontrastowe kolory (często czerwień, czerń, biel).
• Fotomontaż, liternictwo bezszeryfowe, dynamiczne układy typograficzne.
• Plakaty propagandowe i projekty użytkowe (opakowania, książki, architektura).
  
  
• Bauhaus
• Minimalizm, brak ornamentów.
• Czyste kolory: czerwony, żółty, niebieski + biel, czerń, szarość.
• Modułowe układy, funkcjonalne proporcje.
• Nowatorska typografia (np. fonty bezszeryfowe).

Kompozycja to świadome rozmieszczenie elementów w projekcie, tak by był czytelny, estetyczny i skutecznie kierował uwagą odbiorcy.

Zasady kompozycji:

1. Hierarchia wizualna opiera się na nawykach percepcyjnych (np. w kulturach zachodnich wzrok wędruje od lewej do prawej, od góry do dołu).

*Najważniejsze elementy wyróżnia się rozmiarem, kolorem, kontrastem lub pozycją.

2. Równowaga i proporcje

• Symetria (formalna) – elementy są lustrzane lub bardzo podobne; daje wrażenie porządku i stabilności.
• Asymetria (dynamiczna) – elementy różnią się, ale są zrównoważone wizualnie; nadaje kompozycji energii i dynamiki.

3. Kontrast polega na zestawianiu elementów różniących się od siebie, by podkreślić różnice i przyciągnąć uwagę.

Przykłady kontrastu:
- jasne vs ciemne
- duże vs małe
- cienkie vs grube
- nowoczesne vs klasyczne

4. Powtórzenie elementów (kolorów, kształtów, motywów) wzmacnia spójność projektu. Tworzy rytm i wzory, które porządkują kompozycję.

5. Punkt centralny (focus) - najważniejszy element projektu, na który w pierwszej kolejności kieruje się wzrok.

Można go wyróżnić przez:
- większy rozmiar
- intensywny kolor
- nietypowy kształt
- umieszczenie w strategicznym punkcie (np. centrum lub mocne linie siatki kompozycyjnej)

6. White space (przestrzeń negatywna) - pusta przestrzeń między elementami. Daje projektowi „oddech” i pozwala lepiej wyeksponować kluczowe części kompozycji.

https://www.canva.com/learn/visual-hierarchy/

hierarchy/https://xd.adobe.com/ideas/principles/

https://www.adobe.com/creativecloud/photography/technique/rule-of-thirds.html

Najważniejsze układy kompozycji

1. Zasada trójpodziału (Rule of Thirds)

Polega na podzieleniu obrazu na 9 równych części (3×3) za pomocą dwóch linii poziomych i dwóch pionowych.
Kluczowe elementy umieszcza się w punktach przecięcia linii lub wzdłuż nich.
Efekt: harmonia, naturalny balans, unikanie „ciężkości” w centrum.

2. Złoty podział (Golden Ratio)

Opiera się na proporcji 1:1,618 – uznawanej za najbardziej estetyczną.
W grafice i fotografii często stosuje się siatkę złotego prostokąta lub spiralę Fibonacciego.
Efekt: naturalny rytm, elegancja, kompozycja przyjazna dla oka.

3. Spirala Fibonacciego

Układ bazujący na logarytmicznej spirali wynikającej ze złotego podziału.
Najważniejszy punkt znajduje się w centrum spirali, a reszta elementów „prowadzi wzrok” wzdłuż jej linii.
Efekt: płynne prowadzenie wzroku i naturalny ruch w kadrze.

4. Złoty trójkąt (Golden Triangle)

Kadr podzielony jest ukośną linią na dwa trójkąty, a dodatkowe linie dzielą przestrzeń na mniejsze trójkąty.
Kluczowe elementy umieszcza się wzdłuż przekątnych lub w wierzchołkach.
Efekt: dynamika, harmonia ukośnych układów; często stosowany w fotografii i malarstwie renesansowym.

5. Kompozycja centralna

Główny element znajduje się w środku kadru.
Nadaje wrażenie stabilności, równowagi, symetrii.
Efekt: porządek, spokój, mocny punkt skupienia.

6. Kompozycja diagonalna (ukośna)

Główne elementy ustawione są wzdłuż przekątnych kadru.
Tworzy dynamikę, wrażenie ruchu i głębi.
Efekt: energia, napięcie, przyciąganie uwagi.

7. Kompozycja otwarta

Elementy „wychodzą” poza kadr – widz ma wrażenie, że scena trwa poza widocznym obszarem.
Często stosowana w pejzażach, reportażach, fotografiach dynamicznych.
Efekt: poczucie przestrzeni, naturalność, dynamika.

Inkskape - operacje na ścieżkach

https://boolean.method.ac/

Zadanie: Logo dla „Słodka Rebelia” – manufaktura deserów
Typ organizacji: Mała firma rzemieślnicza
Styl: Frywolny, zabawny, lekko punkowy
Opis: Manufaktura produkuje kolorowe, nietypowe słodycze (np. wegańskie galaretki z chilli). Logo powinno przyciągać uwagę i być nietypowe – słodkie, ale z pazurem.
Inspiracje: lizaki, błyskawice, języki, chmurki

Zadanie domowe: Bąbelkowe Logo PAKT dla Kobiet

Typ zadania: Projekt indywidualny, ćwiczenie kreatywne z typografią
Styl: Zabawa formą, lekkość, nowoczesność
Opis: Twoim zadaniem jest zaprojektowanie lekkiego, bąbelkowego logotypu inspirowanego projektem PAKT dla Kobiet. Ma on oddawać radość z nauki, wspólnotę i energię grupy. Użyj dowolnego fontu (np. zainstalowanego na komputerze lub z Google Fonts), przekształć go w krzywe, a następnie za pomocą narzędzi do edycji węzłów (nodes) i operacji booleanowych stwórz z liter unikalną formę graficzną.