🐍Python🐍 - zajęcia 4 + kwestionariusz

*listy, krotki, zbiory i słowniki - zastosowanie, wady, zalety, metody

Kryteria wyboru sposobu przechowywania danych

🔑 1 . Rodzaj danych

a. czy dane mają być uporządkowane?

b. czy potrzebujemy kluczy?

c. czy dane się powtarzają?

🔄 2. Częstość operacji i ich rodzaj

1. czy często dodajesz/usuwasz elementy?
2. czy często wyszukujesz dane?

📦 3. Rozmiar danych

Duże zbiory danych mogą wymagać struktur zoptymalizowanych pod względem pamięci

🔒 4. Niezmienność danych

Jeśli dane mają być niezmienne (np. jako klucz w słowniku), wybieramy np. krotkę, a nie listę.

Lista

• Tworzy się ją za pomocą nawiasów kwadratowych

🚫 Do czego nie używać listy

Lista - metody

Krotka

• Tworzy się ją za pomocą nawiasów okrągłych
• Może zawierać różne typy danych (np. liczby, napisy, inne krotki).
• Pojedynczy element wymaga przecinka:

jedna = (5,) # bez przecinka to byłaby liczba

• Można:
  • odczytywać po indeksie: krotka[0]
  • iterować: przechodzić w pętli for
  • gnieździć: w środku mogą być inne struktury, np. listy

• 🚫 Do czego nie używać krotki

KROTKI- metody

🧾 Różnice praktyczne: LISTA vs KROTKA

🔧 Kiedy używać której struktury?

Słownik

✅ Co wolno robić i jak to działa

1. Klucz musi być unikalny

Nie możesz mieć dwóch takich samych kluczy.

Jeśli wpiszesz dwa razy ten sam klucz, zostanie nadpisany.

2. Klucz musi być niemutowalny

Kluczem może być np. str, int, float, bool, tuple – ale nie list czy dict.

3. Wartością może być cokolwiek

Wartością może być liczba, tekst, lista, słownik, a nawet funkcja.

✳️ Najważniejsze operacje ze słownikiem

– Tworzenie słownika -> Przypisujesz dane w formacie: {"klucz": wartość}

– Odczytywanie wartości -> Dostęp po kluczu: słownik["klucz"]

– Dodawanie nowej pary -> Po prostu przypisujesz nową wartość: słownik["nowy"] = coś

– Nadpisywanie wartości -> Jeśli podasz istniejący klucz – wartość zostanie zmieniona.

– Usuwanie elementu -> Użyj del słownik["klucz"] lub słownik.pop("klucz")

Zbiór

• Zbiór to kolekcja unikalnych, nieuporządkowanych elementów.
• Przypomina matematyczny zbiór
• Nie przechowuje duplikatów
• Nie gwarantuje zachowania kolejności
• 🛠️ Jak tworzyć zbiory?

# 1. Za pomocą nawiasów klamrowych
zbior = {1, 2, 3}

# 2. Za pomocą funkcji set()
zbior2 = set([1, 2, 2, 3])  # Duplikaty zostaną usunięte

✅Zalety zbiorów:

🔹 Bardzo szybkie sprawdzanie obecności elementów (x in zbior)

🔹 Automatyczne usuwanie duplikatów

🔹 Dobre do operacji na zbiorach: suma, przecięcie, różnica

❌ Wady / ograniczenia

❗ Brak uporządkowania – nie można odwoływać się przez indeks: zbior[0] ➜ błąd

❗ Elementy muszą być hashowalne (np. nie można dodać listy lub słownika)

❗ Brak gwarancji kolejności – nie nadaje się tam, gdzie ważna jest kolejność dodawania

⚠️ Do czego NIE używać zbiorów

🧰 Najważniejsze metody zbiorów

📚 Zadanie domowe

Zadanie: Uzupełnić kwestionariusz rozpoczęty na zajęciach.

kwestionariusz = {
      "Jak węże 'czują' zapachy?" : [
            ("Nie czują", -0.5),
            ("Nosem", -0.5),
            ("Językiem", 1)
      ],
      "Jaki wąż jest najdłuższy?" : [
          ("Pyton siatkowy", 1),
          ("Kobra", -0.5),
          ("Pyton królewski", -0.5)
      ]
      ,
      "Co wyróżnia żółwia słoniowego z Galapagos?" : [
          ("Potrafi pływać z prędkością 20 km/h", -0.5),
          ("Ma miękki pancerz, który zmienia kolor", -0.5),
          ("Jest jednym z największych żółwi lądowych na świecie", 1)
      ]
      ,
      "Dlaczego kuoka nazywana jest „najsłodszym zwierzęciem świata?" : [  
            (" Bo wygląda jakby ciągle się uśmiechała", 1),
            (" Bo ma miękkie futro i fioletowy język", -0.5),
            ("Bo daje się głaskać każdemu człowiekowi",-0.5)
      ]
      ,
      "Ile lat może żyć rekin arktyczny (grenlandzki)?" : [  
            ("Ponad 400 lat", 1),
            ("Około 150 lat", -0.5),
            ("Do 70 lat",-0.5)
      ]
      ,
      "Co pomaga panterze śnieżnej przetrwać w zimnym klimacie?" : [  
            ("Ma specjalne gruczoły ogrzewające krew", -0.5),
            ("Ma bardzo gęste, grube futro i szerokie łapy", 1),
            ("Zapada w sen zimowy na 3 miesiące",-0.5)
      ]
      ,
      "Dlaczego alpaki często plują?" : [  
            ("Aby wyrazić niezadowolenie lub pokazać dominację", 1),
            ("Bo mają za dużo śliny", -0.5),
            ("Bo to sposób, w jaki się porozumiewają z ludźmi",-0.5)
      ]
      ,
      "Jak słonie indyjskie okazują emocje?" : [  
            ("Przez dotyk, dźwięki i ruchy trąby", 1),
            ("Przez zmianę koloru skóry", -0.5),
            ("Poprzez machanie uszami w różne strony",-0.5)
      ]
      ,
      "Ile serc ma ośmiornica?" : [  
            ("1", -0.5),
            ("8", -0.5),
            ("3",1)
      ]
      ,
      "Ile serc ma ośmiornica?" : [  
            ("1", -0.5),
            ("8", -0.5),
            ("3",1)
      ]
      
}

Kod proszący o wypisanie pytań:

for pytania in kwestionariusz:
      print(pytania)