Python - Zajęcia 3

1) Porównywanie

W Pythonie możliwe jest porównywanie wartości. Dotyczy to różnego rodzaju danych, zarówno liczb jak i tekstu (string).

Jakie porównania możemy wykonać?

Warto zwrócić uwagę na znak służący do sprawdzenia czy wartości są równe, w Pythonie jest to podwójny znak równości (==). Pojedynczy (=) służy do przypisania wartości.

print(1 == 1)

Wynik: True

print(1 == "1")

Wynik: False, bo druga jedynka to string.

print("kot" == "zwierzę")

Wynik: False

print("kot" == "Kot")

Wynik: False

print(true == 1)

Wynik: True

Tutaj mamy true, bo true odczytywane jest jako 1. Tylko 0 odczytywane jest jako fałsz.

2) Operatory logiczne

Korzystając z wartości logicznych będziemy posługiwać się też operatorami:

• AND - Jeśli choć jeden z parametrów będzie fałszem, to and zwróci nam fałsz.
• OR - Jeśli choć jeden z parametrów będzie prawdą, to or zwróci nam prawdę.
• NOT - not odwróci nam wartość logiczną (czyli np. prawdę zamieni w fałsz).
  

Najpierw rozstrzygany jest operator not, potem and, na końcu or.

print(1 == 1 and 2 == 2)
print(1 == 1 or 2 == 3)
print(not 2 == 3)

Wynik: 
True
True
True

print(1 == 1 and 2 == 3)
print(1 == 2 or 2 == 3)
print(not 2 == 2)

Wynik: 
False
False
False

Przykład użycia not w kodzie

print("Czy Python jest najpopularniejszy wg TIOBE?")
odp = input("1. Tak, 2. Nie")

if odp not in ("1", "2"):
    print("Źle wpisałeś nr odp")

print(true + true)

Wynik:
2, bo true odczytuje jako 1

3) Warunki

W Pythonie możemy sprawić, że określona czynność wykona się tylko po spełnieniu pewnych warunków.

Mając odpowiedź na porównanie w postaci tak/nie (a raczej True / False) możemy podjąć co zrobić jeżeli tak (if). Możemy też podjąć jakąś decyzję jeśli inny warunek jest spełniony (elif), lub jeśli żaden nie został spełniony (else).

x = 5
y = 5

if x > y:
    print("X jest większy od Y")
elif x < y:
    print("X jest mniejszy od Y")
else:
    print("X i Y są równe")

UWAGA! Print musi być wcięty, żeby wyświetlić pierwszy warunek. Jeśli nie będzie wcięty to wyświetli error (IndentationError).

if 3 > 1:
    print("pierwsza liczba jest większa")
    print("... a to kolejna linijka tekstu")
    print("... i jeszcze jedna")
    if 4 > 9:
        print("to kolejny warunek, który został")
        
print("a to poza blokiem kodu")

4) Przykład definiowania funkcji - dodatkowe

liczba = 12
print(id(liczba))

def moja_funkcja(a: int):
    print(id(a))

moja_funkcja(liczba)

Wyjaśnienie

1. Przypisanie i wydruk ID:

• liczba = 12 przypisuje wartość 12 do zmiennej liczba.
• print(id(liczba)) wyświetla adres pamięci, pod którym Python przechowuje wartość 12.

2. Definicja funkcji:

• def moja_funkcja(a: int): definiuje funkcję moja_funkcja, która przyjmuje jeden parametr a.
• Wewnątrz funkcji print(id(a)) wyświetla adres pamięci parametru a.

3. Wywołanie funkcji:

• moja_funkcja(liczba) wywołuje funkcję moja_funkcja i przekazuje do niej zmienną liczba.
• Wartość 12 przypisana do liczba jest przekazywana jako argument a w funkcji.

Zakładając, że liczba i a wskazują na ten sam obiekt, ponieważ liczby całkowite są niemutowalne, Python przypisuje je do tego samego miejsca w pamięci, jeśli mają taką samą wartość. Przykładowy wynik może wyglądać tak:

140059939830952
140059939830952

5) Czemu używanie elif ma sens?

zwierzak = "kot"

if zwierzak == "pies":
    print("O, miłośnik psów!")
    print("Kostka dla Ciebie :).")
if zwierzak == "kot":
    print("O, miłośnik kotów!")
    print("Miaaaauuuuuu.")
if zwierzak == "rybka":
    print("O, miłośnik rybek!")
    print("Lubisz wodę?")
else:
    print("A co to za zwierzak?")

print("Pa pa!")

Zmienna zwierzak ma wartość "kot". Kod Python sprawdza kolejno, czy zwierzak jest równy "pies", "kot", lub "rybka". Nawet jeśli pierwszy warunek jest sprawdzony to dalej sprawdza kolejne. Wynikiem będzie:

O, miłośnik kotów!
Miaaaauuuuuu.
A co to za zwierzak?
Pa pa!

A co jeśli użyjemy elif i else?

zwierzak = "kot"

if zwierzak == "pies":
    print("O, miłośnik psów!")
    print("Kostka dla Ciebie :).")
elif zwierzak == "kot":
    print("O, miłośnik kotów!")
    print("Miaaaauuuuuu.")
elif zwierzak == "rybka":
    print("O, miłośnik rybek!")
    print("Lubisz wodę?")
else:
    print("A co to za zwierzak?")

print("Pa pa!")

W poprzednim kodzie były użyte trzy niezależne instrukcje if, co oznaczało, że każda z nich była sprawdzana osobno. W nowym kodzie wykorzystujemy elif, co powoduje, że po znalezieniu pierwszego pasującego warunku pozostałe warunki są pomijane.

O, miłośnik kotów!
Miaaaauuuuuu.
Pa pa!

UWAGA! Komunikat "pa, pa!" wyświetla się niezależnie od decyzji bo nie ma przy nim wzięcia. Jest na tym samym poziomie co decyzja, więc wykonuje się niezależnie od niej.

6) Warunki puste

rybka = "Nemo"

if rybka:
    print("Masz rybkę!")

Ponieważ zmienna rybka nie przechowuje "pustej" wartości, Python traktuje ją jako prawdę (True).

"Niepuste" wartości nie będące liczbą 0 są traktowane jako True, liczba 0 i puste elementy to False ("prawie prawda" i "prawie fałsz").

To bardzo wygodne rozwiązanie - skraca konstruowanie instrukcji warunkowych. To wyjaśnia, że w Pythonie, każda wartość, która nie jest "pusta" (np. None, 0, "" lub []) jest traktowana jako prawda (True) w kontekście warunków.

6) Przykład z false

liczba = 0

if liczba:
    print("Hej!")
else:
    print("Papa!")

Zmienna liczba przyjmuje wartość 0. W Pythonie wartość 0 jest traktowana jako fałsz (False), więc warunek się nie spełni i przejdzie do else i zostanie wykonany blok else, który wyświetli "Papa!".

7) Porównanie danych bez względu na wielkość liter

Żeby porównać ze sobą własną zmienną i dane wprowadzone przez użytkownika bez względu na to czy pisał małymi literami czy wielkimi trzeba skorzystać z funkcji wbudowanej w obiekt, która zmienia wszystkie znaki wprowadzonego stringa na małe (metoda lower) lub duże litery (metoda upper).

zwierzak = input("Wprowadź swoje zwierzę: ")

if zwierzak.lower() == "pies":
    print("O, miłośnik psów")
elif zwierzak.lower() == "kot":
    print("O miłośnik kotów")
else:
    print("A co to za zwierzak?")
          
print("Pa pa")

8) Zadanie - wykonaj test

wynik = 0
print ("Podaj poprawną odpowiedź - a,b lub c.")
odpowiedz1 = input("""Która z poniższych metod zabezpieczenia 2FA uznawana jest za najbezpieczniejszą? 
                   a. SMS, 
                   b. kod z aplikacji (TOTP), 
                   c. klucz sprzętowy
                   Odpowiedź: """)
print (f"Twoja odpowiedź to: {odpowiedz1}")
print(" Poprawna odpowiedź to: C")
print(" ")

odpowiedz2 = input("""Który z poniższych języków programowania uznany został za najpopularniejszych wg . rankingu Tiobe 2023? 
                   a. Cobol, 
                   b. Python, 
                   c. Pascal
                   Odpowiedź: """)
print (f"Twoja odpowiedź to: {odpowiedz2}")
print(" Poprawna odpowiedź to: B")
print(" ")

odpowiedz3 = input("""Skrót Iot oznacza: 
                   a. Internet of Things (Internet Rzeczy), 
                   b. Instrument of Technology, 
                   c. Informacje o Technologii
                   Odpowiedź: """)
print (f"Twoja odpowiedź to: {odpowiedz3}")
print(" Poprawna odpowiedź to: A")
print(" ")

odpowiedz4 = input("""Czy kod w Pythonie wymaga ręcznej kompilacji dla każdego z systemów operacyjnych? 
                   a. Tak, 
                   b. Nie
                   Odpowiedź: """)
print (f"Twoja odpowiedź to: {odpowiedz4}")
print(" Poprawna odpowiedź to: B")
print(" ")

odpowiedz5 = input("""VsCode to:
                   a. edytor tekstu / kodu, 
                   b. przeglądarka internetowa,
                   c. program do grafiki wektorowej
                   Odpowiedź: """)
print (f"Twoja odpowiedź to: {odpowiedz4}")
print(" Poprawna odpowiedź to: A")
print(" ")

if odpowiedz1.lower() == "c":
    wynik = wynik + 1
if odpowiedz2.lower() == "b":
    wynik = wynik + 1
if odpowiedz3.lower() == "a":
    wynik = wynik + 1
if odpowiedz4.lower() == "b":
    wynik = wynik + 1
if odpowiedz5.lower() == "a":
    wynik = wynik + 1

print (f"Twój wynik to: {wynik}")  

if wynik <3:
    print("Próbuj dalej")
else:
    print("Super wynik")

9) Tekst w input rozbity na kilka linijek

Żeby rozbić wyświetlany tekst na kilka linijek tak jak np. ten w teście powyżej trzeba na początku i końcu dać 3 razy ".

odpowiedz2 = input("""Który z poniższych języków programowania uznany został za najpopularniejszych wg . rankingu Tiobe 2023? 
                   a. Cobol, 
                   b. Python, 
                   c. Pascal
                   Odpowiedź: """)
print (f"Twoja odpowiedź to: {odpowiedz2}")
print(" Poprawna odpowiedź to: B")
print(" ")

10) Rozbuduj kalkulator BMI

a) moje rozwiązanie

wzrost = float(input("Podaj swój wzrost w metrach: "))
waga = float(input("Podaj swoją wagę w kilogramach: "))
bmi = waga / wzrost ** 2

print(f"Twoje BMI wynosi: {bmi:.2f}")

if bmi < 16.0:
    print("wygłodzenie")
elif 16.0 <= bmi < 17.0:
    print("wychudzenie")
elif 17.0 <= bmi < 18.5:
    print("niedowaga")
elif 18.5 <= bmi < 25.0:
    print("waga prawidłowa")
elif 25.0 <= bmi < 30.0:
    print("nadwaga")
elif 30.0 <= bmi < 35.0:
    print("I stopień otyłości")
elif 35.0 <= bmi < 40.0:
    print("II stopień otyłości")
else:
    print("III stopień otyłości")

b) rozwiązanie z zajęć

wzrost = float(input("Wpisz wzrost (w metrach): "))
waga = float(input("Wpisz ile ważysz (w kg): "))
indeks_bmi = waga / (wzrost * wzrost)

print(f"Twój indeks BMI to: {indeks_bmi}")

if indeks_bmi < 16:
    print("wyglodzenie")
elif indeks_bmi < 17:
    print("wychudzenie")
elif indeks_bmi < 18.5:
    print("niedowaga")
elif indeks_bmi < 25:
    print("waga prawidlowa")
elif indeks_bmi < 30:
    print("nadwaga")
elif indeks_bmi < 35:
    print("1 st otylosci")
elif indeks_bmi < 40:
    print("2 st otylosci")
else:
    print("3 st otylosci")

c) trzecia opcja

wzrost = float(input("Podaj swój wzrost w metrach: "))
waga = float(input("Podaj swoją wagę w kilogramach: "))
BMI = waga/(wzrost**2)
print(f"Twoje BMI to {BMI:0.2f}")
if BMI < 16:
    print("wygłoszenie")
elif BMI >= 16 and BMI <=16.9:
    print("wychudzenie")
elif BMI >= 17 and BMI <=18.4:
    print("niedowaga")
elif BMI >= 18.5 and BMI <=24.9:
    print("waga prawidłowa")
elif BMI >= 25 and BMI <=29.9:
    print("nadwaga")
elif BMI >= 30 and BMI <=34.9:
    print("I stopień otyłości")
elif BMI >= 35 and BMI <=39.9:
    print("II stopień otyłości")
elif BMI >= 40:
    print("III stopień otyłości")